MARRAZKIA ARTE HEZKUNTZAN

Arte hezkuntzak historian zehar bilakaera bat izan du baina 80.hamarkadan benetako aldaketa sortu zen, pedagogia koadernoak arte hezkuntzaren helburu berrien kezkak jasotzen ditueneanhain zuzen ere: "Ezagupen forma bat bezala kontsideratzea non modu globalizatu batean, arte historian, kritika, estetika eta abarren integratzen den."

1987 urtea baino lehen eskaera ezberdinak egin ziren arte hezkuntzarekin lotuta eta urte honetan, LOGSE proiektuak jasoak izan zirenez, arte hezkuntza autoadierazpen edo eskulan bezala gainditzea nabarmen gelditzen da.

Haur hezkuntzari dagokionez, arte hezkuntzak jasotzen dituen eduki batzuk lantzen joan behar dira. Haur adierzpenen bidez eta batez ere marrazkiaren bidez, irakaslea landu behar dituzten edukinez konturatuko da.
Izan ere, haur marrazkiaren irakurmenak, landu ditzazkeen kontzeptuen berri ematen dio irakasleari.
Haurrak, ezagupenen lorpenak, marrazkiaz gain, beste edozein adierazpen medioren bidez agertuko ditu eta irakasleak guztien informazioa bildu ondoren, bere hezkuntza proiektuarekin jarraituko du.

Haurren marrazkiak informazio bilketa hori egiteko ez ditugu baztertu behar baina argi izan behar dugu arte hezkuntza lantzeko ikutzen ez diren beste bide asko jarri daitezkeela praktikan.
Haurrari askatasuna eman behar zaio marrazterako orduan baina askatasun oso bat ere arriskutsua izan daiteke, estankatzeko modu baten bihurtu daitekeelako.
Marrazkia beraiek lortu nahi dituzten formen sortzaile bezala azaltzen bazaie eta teknikaren benetako irakaskuntza bat bezala azaltzen bazaie,momentu egokian libreki saiatzen direnean, porrot horretara iritsi ez daitezen, arte hezkuntza bataila horretan, irabazten ari dela esan daiteke.

Irakasleak beraz, honekin guztiarekin kontsekuentea izan beharko du eta edukin berri guztietako bakoitza teknika desberdinekin landu.

Informazio gehigarria: Hik hasik 1997ko Irailean argitaratutako "Haur gaztetxoen marrazki ekoizpenaren bilakaera" monografikoan

MARRAZKETEN BANAKETA ETAPETAN?

Pasadan urteko praktiketan 2urteko umeekin igaro nuen denbora gehiena baina zenbait egunetan 4 eta 5 urteko umeekin egoteko aukera izaten nuen eta haurrek egiten zituzten marrazkietan izandako garapena oso argi ikusten zen.
Hala ere ez zitzaidan oso argi geratu haur guztiek pasatzen dituzten etapa guzti hauek edota zerbait orokor gisa planteatuta dauden. Zuek zer uste duzue?
Erantzuna bilatzen ahalegindu naiz eta honako informazio hau bilatu dut :

Haurrek egiten dituzten marrazketei buruzko ikerketak ez ziren XIX.mendearen amaiera eta XX.mendearen hasiera arte egin.
Gaur egun hain zuzen ere, haurren marrazkiak etapetan banatzea eztabaidagarria da, garapena progresiboa den heinean etapak markatzea artifiziala gerta daitekeelako, baina ahala eta guztiz ere, ezin dugu baztertu garapen horren ulerkuntzan eman dezaketen laguntza.
Edozein kasutan, haurren trebetasun artistikoaren klabea, garapen eredu globalak ezagutzean datza.
Autoreek deskribatzen dituzten etapak ez dira inoiz izate itxiak bezala kontsideratu behar, batetik bestera ematen den pausoa beti graduala izanik ere.
Haur bakoitza, denboraldi ezberdinetan gelditzen da fase partikular batetan. Haurraren nortasunak eta giroaren eraginak markatuko dute haur bakoitzak fase hauetatik egingo duen ibilbide propioa.

Grafismoa ordea, haur bakoitzarentzat adin ezberdinean hasten da.Ez dago haurraren adina eta bere marrazkiek lortutako etaparen artean erlazio finkorik. Haurren arteko ezberdintasun indibidualak ez datoz dimentsio bakar batekin, baizik eta faktore ezberdinen elkarrekintzaren islada izango da.

MARRAZKETAKO ETAPAK

Haurren garapen grafikoa, zenbait etapetatik igarotzen da. Bakoitzak bere erritmoa izango du eta ez dira denbora tarte berdinean eman edo garatuko.
Honako hauek dira aipatutako etapak:

1- ZIRRIMARRAKETA ETAPA : Haur txikiak zirriborro desordenatuak margotzen hasten dira eta honi zirriborroaren etapa deritzo. Haurrak ordea, etapa honetan intentzio figuratiborik ez duten trazuak egiten ditu eta zirrimarraketa horiek ez dira ikus ingurua erreproduzitzeko saioak; haurrak egindako marrazkia ez da irudi baten erreprodukzio zuzena baizik eta buru eraikuntza baten ondorioa.
Hemetik aurrera, kontrol motorea lortu ahala (2 urtetik 4urte bitartean) zirriborro hoiek ordenatzen joango dira.

- Zirriborro garai honen barnean ordea, zirrimarraketa zirkularra ere ematen da:

Zirrimarraketa hauek besagainaren errotapen mugimendua eta besoaren aurrerapen eta atzerapen mugimeduaren koordinaketaren lekukotasuna dira. Izan ere, ukabilaren errotapenak konbinaketa honi lotzerakoan, trazu zikloidalak sortzen ditu eta laster mugimendu zirkular hauek bai zentzu batean bai bestean erraztasun berdinarekin egingo dira.

2-ETAPA PRESKEMATIKOA: Errepresentazio deskriptiboaren lehen saiakerak dira ( lau urtetatik seira ). Irudiak orden gabe azaltzen dira eta tamaina ezberdinak izan ahal dituzte. Izan ere marrazkietan beraiek garrantzia emango dieten irudiak tamaina handiagoan egingo dituzte eta kontrako kasuan txikiak egingo dituzte beraientzat esanguratsuak diren gauzak isladatzeko asmoz.

3-ETAPA ESKEMATIKOA:( zazpi urtetatik bederatzira). Haurrek dagoeneko formaren kontzeptua guztiz garatua dute.Jadanik beraien inguruko errealitateaz kontziente dira eta hau isladatzen hasten dira beraien irudietan.



Etapa hauei buruzko zehaztasun gehiago nahi izanez gero: http://www.monografias.com/trabajos15/dibujo-preescolar/dibujo-preescolar.shtml